Экономика

ВЬЕТНАМДЫҚ ИНВЕСТОРЛАР ШЫМКЕНТКЕ ҚЫЗЫҒУШЫЛЫҚ БІЛДІРУДЕ

Вьетнам инвесторлары Шымкентте бірқатар салада бірлескен жобаларды жүзеге асыруға дайын. Шетелдіктер қала аумағындағы ескі көпқабатты тұрғын үйлерді жаңғырту, тараптар арасында сауда-саттықты дамыту, құрылыс материалдарын өндіру бойынша бизнес жобаларын ұсынды. Бүгін қала әкімі Мұрат Әйтенов Вьетнам инвесторларымен кездесіп, тараптар арасындағы ынтымақтастықты дамыту тетіктерін қарастырды. Соңғы жылдары Шымкент қаласы мен Вьетнам мемлекеті арасындағы сауда-экономикалық қатынастар нығайып келеді. Былтыр тараптар арасындағы тауар айналым шамамен 1,7 млн. АҚШ долларына жетіп, 2018 жылмен салыстырғанда 13 есе артқан. Бүгінгі таңда мегаполис инвестициялық тартымдылық бойынша республикада алдыңғы орында. Былтыр қалаға 1,2 млрд инвестиция тартылған.Шымкент-Вьетнам арасындағы ынтымақтастықты арттыру мақсатындағы кездесуде тараптардың мүмкіндіктері қарастырылып, инвестициялық жобалар талқыланды. М.Дүйсенбекұлы жауаптыларға ұсынылған бастамаларды жіті зерделеп, инвесторлармен қолайлы жағдайда жұмыс жүргізуді тапсырды.

Айта кетейік, жыл басынан бері Шымкент қаласына тартылған инвестиция көлемі 84,8 миллиард теңгені құрады. Бұл 2022 жылдың тиісті кезеңімен салыстырғанда 109,6 пайызға өскенін көрсетеді. Бекітілген межені орындау үшін қалаға тартылатын инвестиция 32 пайызға артуы керек.

Жоспар бойынша биыл 721,7 миллиард теңге инвестиция тартылмақ. 2023-2027 жылдар аралығында жүзеге асырылатын құны 1,7 трлн.теңгеге 227 инвестициялық жобалардың базасы жасақталып, осының нәтижесінде Шымкентте тағы 18 мыңнан астам жаңа жұмыс орны ашылады. Оның ішінде жыл соңына дейін 129 млрд.теңгені құрайтын 49 инвестициялық жоба іске асырылып, 2500 жаңа жұмыс орны құрылады.

ШЫМКЕНТТЕ АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ ТАУАРЫН ӨНДІРУШІЛЕРГЕ ҚОЛДАУ КӨРСЕТІЛЕДІ

Шымкент - Қазақстанның республикалық маңызы бар қала қатарында болғанымен өзіндік агро-белдеуі бар ерекше аймақ. Осыған сәйкес, қала аумағында мал шаруашылығы саласы да қарқынды дамып келеді. 2022 жылы ауыл шаруашылығы тауарын өндірушілерге 1 074,0 млн теңге субсидия (393 өтінім) берілген болса, биыл бұл бағытқа жергілікті бюджеттен жалпы 1 071,8 млн теңге қаржы қаралған.

Қала аумағындағы ауыл шаруашылығы тауар өндірушілеріне мемлекеттік қолдау көрсету жалғасып келеді Атап айтқанда, бүгінгі таңда ауыл шаруашылығы кооперативтерінің өткізген сүтінің құнын арзандатуға, мал басын көбейтуге, асылдандыруға, селекциялық жұмыстарға, құс еті мен жұмыртқа құнын арзандату, мал азығы құнын арзандату және тағы сол сияқты бағыттарға мемлекет тарапынан 350 млн теңгеге жуық субсидия қаражаты төленді.

Субсидиялау бағыттары бойынша:

Етті мал шаруашылығы

- Асыл тұқымды мал сатып алуға 150 000-300 000 теңге;

- Бордақылау алаңдарына өткізілген бұқашыққа 200 теңге (1 кг тірі салмағына);

- Асылдандыру жұмысына жылына 1 басқа 10 000 теңге;

- Жұмсалған мал азығына 1 басқа 35 000-50 000 теңге

Сүтті мал шаруашылығы

- Асыл тұқымды мал сатып алуға 200 000-400 000 теңге;

- Өндірілген сүттің 1 кг 20 теңге

- Асыл тұқымды ұрық сатып алу 5 000-10 000 теңге дозасы;

- Жұмсалған мал азығына 1 басқа 35 000-70 000 теңге

Жылқы, түйе, шаруашылығы

- Асыл тұқымды мал сатып алуға 100 000 теңге;

- Өндірілген сүттің 1 кг 60 теңге;

- Жұмсалған мал азығына 1 басқа 30 000 теңге

Құс шаруашылығы

- Асыл тұқымды тәуліктік балапан сатып алуға 60 теңге;

- Өндірілген 1 дана жұмыртқаға 3 теңге;

- Өндірілген құс етіне 1кг 50 теңге

Қой, ешкі шаруашылығы

- Асыл тұқымды мал сатып алуға 15 000-40 000 теңге;

- Бордақылау алаңдарына өткізілген еркек тоқтыларға 3 000 теңге;

- Асылдандыру жұмысына жылына 1 басқа 2 500-4 000 теңге;

- Жұмсалған мал азығына 1 басқа 8 000 теңге

Доңыз шаруашылығы

- Шет елден аналық асыл тұқымды мал сатып алуға 100 000 теңге;

- Асылдандыру жұмысына жылына 1 басқа 40 000 теңге;

- Жұмсалған мал азығына 1 басқа 7 000 теңге

Бал ара шаруашылығы

- Селекциялық асылдандыру жұмысына 1 балұяға 5000 теңге

Қосымша сұрақтар туындаған жағдайда Шымкент қаласының ауыл шаруашылығы және ветеринария басқармасы мамандарынан

тел: 8(7252) 24-74-08 хабарласып, консультациялық кеңес алуға болады.

ШЫМКЕНТ: ЖАҢА ЖОБАЛАР МҰНАЙ-ГАЗ ХИМИЯ КЛАСТЕРІН ЖАНДАНДЫРУҒА ЫҚПАЛ ЕТЕДІ

Шымкенте мұнай өңдеу өнімдерін өндіру бойынша 14 кәсіпорын жұмыс істейді. Солардың қатарында «ПетроҚазақстан Ойл Продактс» және «HILL Corporation» жауапкершілігі шектеулі серіктестіктері бар.

«ПетроҚазақстан Ойл Продактс» ЖШС республикадағы мұнай өңдейтін үш зауыттың бірі. Ірі кәсіпорында автомобиль бензиндері, дизель отыны, авиациялық керосин, сұйытылған газ, қыздырғыш мазут, вакуумдық газойл өндіріледі. Зауыттың өндірістік қуаты жаңғыртудан өткеннен кейін өнім көлемі ұлғайып, қазір жылына 6 млн. тонна мұнай өңдейді. Мұнда қазір 1800-ден астам адам жұмыспен қамтылған.

Ал «HILL Corporation» ЖШС майлау материалдарын өндірумен айналысады. Кәсіпорын моторлы, трансмиссиялық, компрессорлық, газ, турбиналық жағармай материалдарын және өзге де пластикалық майларды шығарады. Зауыт жылына 100 мың тонна майлау материалдарын, 28 мың тонна пайдаланылған майларды регенерациялауға және 1500 мың тонна майлау материалдары шығаруға қауқарлы. Кәсіпорында 200-ден астам адам жұмыс істейді.

Сонымен қатар, алдағы 2023-2026 жылдары қала аумағында мұнай қалдықтарын шикізат ретінде қайта өңдейтін 3 жобаны іске асыру жоспарланған. Олар:

- «Hill Resources» ЖШС – негізгі майларды өндіру (құны 270 млрд.тг, қуаттылығы - жылына 500 мың тонна мазутты қайта өңдеу).

- «Алмэкс Полимер» ЖШС – ұнтақты полипропилен өндіру (құны - 38 млрд.тг, қуаттылығы жылына 80 мың тонна ұнтақты полипропилен). Аталған жоба 2023-2029 жылдарға арналған Қазақстан Республикасының отын-энергетика кешенін дамыту тұжырымдамасына қосылды.

- «Эколайф Астана» ЖШС құрамында мұнай бар және басқа да қалдықтарды кәдеге жарату зауытын салу (құны 500 млн.тг.). Жобаны жүзеге асыру мақсатында «Жұлдыз» индустриялық аймағынан жер телімін алу бойынша инвестор тарапынан тиісті құжаттар ұсынылып, өңірлік үйлестірушілер кеңесінің оң қорытындысын алды.

Қазіргі таңда, аталған жобаларды шикізатпен қамтамасыз ету бойынша «ПетроҚазақстан Ойл Продактс» ЖШС-мен келіссөздер жүргізілуде.

ШЫМКЕНТТЕГІ «БОЗАРЫҚ» ӨНДІРІСТІК АЙМАҒЫ - ТАМАҚ ӨНЕРКӘСІБІ НАРЫҒЫНА ӨЗ ҮЛЕСІН ҚОСПАҚ

Агроөнеркәсіптік кешенді дамытудың мемлекеттік бағдарламасы аясында құрылып жатқан индустриялық аймақтың 2023 жылы инженерлік-инфрақұрылымдық желілерін салуды аяқтау жоспарлануда.

Бүгінгі таңда онда орналастырылатын құны 18 млрд. теңгені құрайтын 27 инвестициялық жобалар әзірленді. Олардың бірі құны 1,1 млрд. теңгені құрайтын консервіленген және өзге де өнімдерді, жартылай фабрикаттарды өндіру және орау үшін көкөністерді, ет өнімдерін, жемістер мен жидектерді өңдеу зауыты. Сонымен қатар, құны 1,5 млрд. теңге тұратын консервіленген ет өндірісі бар. Мұнан өзге косметикалық май және жеміс-жидек тағамдарын өндіретін зауыт, кондитерлік өнімдер өндіру, түрік шұжықтарын өндіру, нан үгіндісін өндіру, сүт өнімдерінің өндірісі, құрама жем өндіру жобасы бар. Сондай-ақ, сұйық май өндірісі, макарон өндіру, етті қайта өңдеу

Ал, өндірісті «Бозарық» тамақ өнеркәсібі индустриялық аймағы аумағына орналастыру кезінде инвесторға жалдау шартымен инфрақұрылымы жүргізілген дайын жер телімі беріледі.

Индустриялық аймақтың қатысу үшін «Shymkent» ӘКК» АҚ-ның Шымкент қаласындағы Филиалы индустриялық аймақтардың басқарушы компаниясынан қажетті құжаттардың тізбесін тапсырып, өтінім жазу керек. Басқарушы компания қажетті құжаттар тізбесін 3 жұмыс күні ішінде қарайды. Сонымен бірге компания қажетті құжаттардың тізбесін Шымкент қаласының кәсіпкерлік және индустриалды-инновациялық даму басқармасына 1 жұмыс күні ішінде жібереді. Ал комиссия болып табылатын

Сондай-ақ, қала әкімінің төрағалығымен инвестициялық штаб тұрақты қызмет атқарады, онда инвестициялық жобалар мен проблемалық мәселелер қарастырылады және инвесторларға жан-жақты қолдау көрсетіледі.

ШЫМКЕНТТЕ ЖЕҢІЛДЕТІЛГЕН НЕСИЕ АЛУҒА ЖАСТАРДЫҢ ЫНТАСЫ ЖОҒАРЫ

Елімізде жастарға арналған 2,5 пайыздық жеңілдетілген несие беру басталды. Осы мақсаттарға 2023 жылға 29 млрд теңге қарастырылған. Осы қаражат есебінен 5,8 мың жас адамға жеңілдігі бар кредит беру жоспарланған. Биыл шымкенттік 260-қа жуық жас жеңілдетілген несиеге қол жеткізіп, өз кәсібін дөңгелетуге мүмкіндік алады. Бұл игілікті істер ҚР Президенті Қасым-Жомарт Тоқаевтың жастардың кәсіпкерлігін дамыту үшін жылдық 2,5 пайыз жеңілдікпен микрокредит беру тапсырмасы аясында жүзеге асырылғалы отыр.

Мемлекет басшысы жастардың кәсіпкерлік бастамалары үшін 2,5 пайыздан жеңілдетілген микрокредит беру тапсырмасын іске асыру барысында Шымкент қаласынан биылғы жылы 261 кәсіп бастаушы жасқа микрокредит беру мақсатында республикалық бюджеттен 1 305,0 млн. теңге қарастырылған.

Кредиттер мерзімі – 5 жылға дейін, ал мал шаруашылығы бағытында алса, яғни ірі қара мал немесе жылқы өсіремін деп алса 7 жылға дейін беріледі. Шағын несиені алған жастар 1,5 жыл кредиттің жарнасын төлеуден босатылады.

Қазір жастар кәсібін жеңілдетілген несиелендіруге қатысты Шымкент қаласының әкімдігі, Қазақстан Республикасы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігі және Қаржы министрлігімен үш жақты кредиттік шарт жасалды.

Сенім білдірілген өкіл болып «Аграрлық несие корпорациясы» АҚ Шымкент қаласы әкімдігінің қаулысымен айқындалды.

Бүгінгі таңда 2 комиссияның отырысы өтті. Онда 63 құжат қаралып, 31 адам комиссияның оң қорытындысын алды.Биылғы жылдың 30 мамырында Шымкент қаласы бойынша жастарға микрокредиттер беру мақсатында бизнес-жобаларды іріктеу үшін конкурс комиссиясының келесі отырысы өтті.

Айта кетейік, жеңілдетілген несиені жаңадан кәсіп ашқысы келетін немесе кәсіпкерлікпен айналысатын 21 жастан 35 жасқа дейінгі азаматтар ала алады.

ШЫМКЕНТКЕ 134, 2 МЛРД. ТЕҢГЕ ИНВЕСТИЦИЯ ТАРТЫЛДЫ

Бүгінде климаты жағымды, географиялық орналасуы оңтайлы, еңбекқор халқы бар Шымкент инвесторлар үшін өте қолайлы қалаға айналып отыр. Инвестақуалды жақсарту мақсатында атқарылып жатқан кешенді шаралар да шетелдік бизнес өкілдерінің республикадағы үшінші қалаға қызығушылығын арттыруда.

Осы бағытта қолға алынған қыруар жұмыстардың нәтижесінде биылғы жылдың 4 айында қала экономикасына 134,2 млрд. теңге инвестиция тартылды. Көрсеткіш өткен жылдың тиісті кезеңімен салыстырғанда 20,1%-ға артып отыр. Сондай-ақ,

жыл соңына дейін 721,7 млрд.теңге инвестиция тарту жоспарлануда. Осылайша биылғы көрсеткішті алдыңғы жылмен салыстырғанда 32%-ға арттыру көзделуде.

Мегаполис экономикасына өткен жылы 148,7 млн. АҚШ долларына тікелей шетелдік инвестициялар тартылған болатын. Оның ішінде, өңдеу өнеркәсібіне тартылған тікелей шетелдік инвестиция көлемі - 161,3 млн теңгені құрайды.

Жалпы, 2023-2027 жылдар аралығында қаламызда жүзеге асырылатын құны 1,7 трлн. теңге құрайтын 227 инвестициялық жобалардың пулы жасалған.

Оның ішінде, шетелдік инвесторлардың қатысуымен 2670 жаңа жұмыс орнын ашуға мүмкіндік беретін 10 жобаның іске асырылуы жоспарлануда.

Олардың ішінде тұрғын үйлер салу, құрылыс материалдарын өндіру,

синтетикалық иірілген жіп және мата өндірісіне қатысты ауқымды жобаларды айрықша атап өтуге болады.

Инвестиция тарту мәселесі - тікелей қала әкімі Мұрат Әйтеновтің бақылауында. Жоспарланған көрсеткіштерге қол жеткізу үшін бүгінде барлық бағытта кешенді шаралар жүргізілуде.

Тілге тиек етейік, қазір қаламызда 839 кәсіпорын белсенді жұмыс істеп келеді. Оның 24-і ірі кәсіпорын, 45-і орта және 770-сі шағын кәсіпорын. 2023 жылы өңдеу өнеркәсібінің өндірісін 767 млрд теңгеге жеткізу жоспарланыпты. Осы жылдың алғашқы тоқсанында 196 млрд теңгенің өнімі өңделіп, өткен жылдың тиісті кезеңімен салыстырғанда 97,7 пайызды құраған. Мұнай-газ-химия өнімдерін өндіретін кәсіпорындар да жыл басынан бері 9,140 мың тоннаның өнімін өндірген. Оның 3,824 тоннасын «Шымкент химиялық компаниясы» ЖШС өндірсе, «HILL Corporation» мекемесі – 5,316 мың тонна өнім шығарған. Ал, жылдық жоспар – өнімді 70 мың тоннаға жеткізу.

Инвестициялық жобалардың басым бөлігі өнеркәсіптік аймақтағы өндіріс орындарында іске асып жатыр. Бұл үшін қазір қала аумағында 869 гектар жерге 5 өнеркәсіптік аймақ жұмыс істеп тұр. Бүгінгі таңда 350,5 млрд теңгені құрайтын 335 жоба іске асырылады. Қазірге дейін оның 273 жобасы жүзеге асып, 8016 жұмыс орны құрылған.

РЕСЕЙ ШЫМКЕНТКЕ ИНВЕСТИЦИЯ САЛУҒА ЫНТАЛЫ

Қазақстанның іргелес көрші елдермен тиімді ынтымақтастық орнату бағытындағы саяси шешімдері Ресейге салынған санкциялардың теріс әсерін азайтуға және дағдарыс кезіндегі экономикалық мүмкіндіктерді пайдалануға жол ашады. Қазақстан осы уақытқа дейін жүргізген дипломатиясы арқылы Ресеймен қарым-қатынасын сақтап қалуға тырысып келеді.

Қазақстан мен Ресейдің стратегиялық әріптестігін нығайтуда тұрақты кездесулер мен ең жоғары деңгейдегі келіссөздер жүргізілуде. Ресми ақпараттарға сүйенсек, Қазақстан мен Ресей арасындағы тауар айналымы өткен жылы 26,1 млрд. АҚШ долларына жеткен. Бұл рекордтық көрсеткіш. Қазақстаннан Ресейге экспорт 25%-ға өсіп 8,8 млрд. долларды құрады.

Ал еліміздің мегаполисі Шымкент пен Ресей арасындағы экономикалық байланыс жылдан жылға артуда. Ресей инвесторларымен қалада ірі инвестициялық жобалар іске асып келеді. Мәселен, «Hevel Kazakhstan» ЖШС (Ресей) – инвестициялық құны 6,2 млрд. теңгені құрайтын, қуаттылығы 50 МВт Күн электр станциясының құрылысы жобасын жүзеге асырды. Қазіргі таңда ресейлік «Бона Файд Групп» ЖШС инвестициялық құны 60 млн. теңгені құрайтын, жобалық қуаттылығы жылына 252 мың дана әйелдер фитнес киімдерін өндіретін жобаны бастап кетті. Өндіріс орны 2023 жылы іске қосылады деп күтілуде.

Бұдан бөлек, индустриалды аймақта «Гекса» ЖШҚ (Ресей/Қазақстан) - инвестициялық құны 3,2 млрд. теңгені құрайтын бірлескен жаңа жобаны қолға алмақ. Өндіріс орны қуаттылығы жылына 6 мың тонна тоқыма емес материалдар шығарады. Іске асыру мерзімі – 2023 жыл.Инвестициялық құны 1,3 млрд. теңгені құрайтын, жобалық қуаттылығы жылына 300 мың м3 темір-бетон өнімдері, темір-бетон бұйымдарын өндіру зауытын салу жобасы іске асады деп жоспарланған. Ресейлік «ДСК 17» ЖШС іске асыратын зауыт құрылысы 2024 жылы аяқталады.

ШЫМКЕНТТЕ АУЫЛ ШАРУАШЫЛЫҒЫ ӨНІМІН ҚАЙТА ӨҢДЕЙТІН 45-ТЕН АСТАМ КӘСІПОРЫН БАР

Шымкент қаласында ауыл шаруашылығы өнімдерін қайта өңдейтін 45-тен астам кәсіпорын жұмыс істейді. Ауыл шаруашылығы өнімдерін қайта өңдеу үлесін арттыру мақсатында биыл тағы 3 кәсіпорын (сүтті қайта өңдейтін) іске қосылады. Қазіргі таңда сүтті қайта өңдеп қатты ірімшік пен сары май өндіруші 6 кәсіпорынға мемлекеттік қолдау көрсетіліп, олардың жыл сайын қуаттылығы артып келеді.

Шымкент қаласының Қайнарбұлақ тұрғын алабында ауыл шаруашылығы өнімдерін терең өңдеу бойынша жалпы ауданы 132 га «Бозарық» тамақ өнеркәсібінің индустриялық аймағын құру жұмыстары жүргізіліп жатыр. Агроөнеркәсіптік кешенді дамытудың мемлекеттік бағдарламасы аясында құрылып жатқан индустриялық аймақтың 2023 жылы инженерлік-инфрақұрылымдық желілерін салу жұмыстары аяқталады.

Шаһарда әлеуметтік маңызы бар азық-түлік тауарларының бағасын тұрақтандыру мақсатында кәсіпкерлік субъектелерімен келісім-шарттар түзіліп, 100-ден астам сауда орындарында бірінші қажетті тауарлар белгіленген бағада сатылып жатыр. Биыл әлеуметтік сауда орындарының санын ұлғайту жоспарланған.

Бұдан бөлек, қант, ұн, жұмыртқа, нан және ет (сиыр еті, тауық еті) өнімдерін өндіретін тауар өндірушілермен айналым бағыты бойынша келісім-шарттар түзілген. Көкөніс өнімдерінің бағасын маусымаралық кезеңде тұрақты ұстап тұру мақсатында, егістік алқаптары бар шаруа қожалықтарымен баға өсімінің алдын алу бойынша форвардтық келісімшарттар түзілді.

Сондай-ақ, жергілікті тауар өндірушілердің және шаруа қожалықтардың қатысуымен апта сайын қаланың 8 жерінде жәрмеңкелер ұйымдастырылып, күнделікті тұтынатын тауарлар нарықтан 10-15% төмен бағада сатылуда.

Бүгінде бағаның негізсіз өсуіне жол бермеу және бағаны тұрақты ұстап тұру мақсатында сауда желілерімен өзара ынтымақтастық туралы екі жақты меморандумға қол қойылды. Жалпы қала аумағында азық-түлік тауарларының тапшылығы жоқ, баға тұрақты бақылауда.