2022 жылдың 19-20 қазан күндері Түркістан облысы әкімдігінің қолдауымен Түркістан қаласындағы Конгресс Холл кешенінде Халықаралық «Voice of Turan» қазақ әндері байқауын өтеді. Байқаудың мақсаты қазақ музыкасы мен қазақстандық композиторлардың үздік шығармаларын, сондай-ақ қазақ әндерін әлемге насихаттау, халықаралық байланыс пен өзара ынтымақтастықты нығайту, рухани әрі мәдени құндылықтар алмасу, Түркістанның туристік әлеуетін арттыру.

Байқауға Түркия, Өзбекстан, Қырғызстан, Татарстан, Әзірбайжан, Польша, Черногория, Беларусь, Молдова, Грузия, Сербия, Қарашай-Шеркес республикасы, Бурятия, Македония, Болгария мемлекеттерінен 18-35 жас аралығындағы эстрада әншілері (15) қатысады. Байқауға қатысушы үміткерлер бірінші кезеңде қазақ композиторларының әндерін, екінші кезеңде елімізге танымал эстрада әншілерімен бірге қазақ әндерін шырқайтын болады.

Баспасөз конференциясы: 18 қазан, сағат 11:00-де («Алатау» медиа)

Өтетін уақыты: 19-20 қазан, сағат 19:00-де

Байқауды ұйымдастырушылар:

Түркістан облысы әкімдігі;

Түркістан облыстық мәдениет басқармасы.

Бүгінде кәмелет жасқа толмаған жасөспірімдердің беймезгіл уақытта көңіл көтеретін орындарда сайран салып жүретіндері жасырын емес.

Осыны негізге алған Түркістан қалалық “Жастар ресурстық орталығы” мен Түркістан қалалық полиция басқармасымен бірлесе отырып түнгі рейд өткізді.

Дәстүрге айналдырған кезекті шара барысында ойын-сауық орталықтарында кәмелетке толмаған балалардың болмауын тағы бір тексеріп шықты.

Интернет клубтары түнгі мезгілде жасы 18-ге толмаған жасөспірімді кіргізбеуі керек. Ал, кафелерде жасөспірімдер ата-ананың қарауынсыз болмағаны абзал. Осы мәселелер кәсіпкерлік нысандарының иелеріне де ескертілді.

Ал, түнгі уақытта ата-ананың қарауынсыз жүрген жасөспірімдер анықталса, олардың ата-анасына айыппұл салынады.

Мұндай рейдтік шаралар Түркістанда тұрақты түрде жүргізіліп келеді.

Түркістан музыкалық драма театрында ІІ маусымның шымылдығы түріліп, «Қорқыт туралы аңыз» пластикалық қойылымы сахналанды. Маусымашарға Түркістан облысы мәдениет басқармасының басшысы Ә.Қойлыбаев, қала қонақтары мен тұрғындары қатысты. Қоюшы-режиссері – К. Семенов. Композиторы – Х. Шанғалиев. Көркемдік жетекшісі – А Көпбасарова.

Жазушы-драматург Е. Аманшаевтың либреттосы бойынша сахналанған спектакльде бас кейіпкер көрген түсінен шошып, өлімнен қашады. Жерұйық мекенді іздейді. «Қайда барса да, Қорқыттың көріне» кезігіп, ақыры туған жері – Сырдарияға оралады.

Екі күн қатарынан өткен маусымашарға келушілер қарасы көп болды. Ашылғанына небәрі жыл толса да, жас театр бұған дейін «Бөрте», «Фариза», «Махаббат мұнарасы» сынды қойылымдарды сахналап, көпшілікке ұсынған болатын. Осылайша өз көрерменін қалыптастырып, Түркістанның мәдени-рухани дамуына, туристік әлеуетін арттыруға үлес қосып жүр.

Еске сала кетейік, 22-23 қазан күндері аталмыш театрда премьера өтеді. Тұңғыш рет қазақ сахнасында «Триптих: «Гамлет», «Қарагөз», «Фауст» қойылымы сахналанбақ. М.Әуезов, У.Шекспир, И. Гёте сынды үш алыптың шығармасы Түркістан театры сахнасында тоғысатын болады.

Түркістан облысы аумағында заңсыз көші-қонның алдын алу, шетелтіктер арасында құқықтық тәртіпті сақтау, сондай ақ Республиканың көші - қон заңнамасынан туындайтын басқа да міндеттерді қамтамасыз ету мақсатында қазан айының 10 - 17 күндері аралығында Түркістан облысы көлемінде "Заңсыз - келуші Кордон " жедел профилактикалық іс-шарасы өткізілуде. Іс - шара барысында көші - қон заңнамасын бұзғаны үшін 7 шетелдік азаматтар анықталып, оларға қатысты заң аясында шара қолданылды!

Мақтаарал аудандық полиция бөлімінің қызметкерлері ТО ПД-ның нұсқауына сәйкес, бұрын анықталған әкімшілік құқық бұзушылықтар бойынша аудандық соттың және полиция бөлімінің қаулыларымен салынған әкімшілік айыппұлдарды өндіру жұмысы деңгейін жақсарту мақсатында ағымдағы жылдың қазан айының 10 мен 19 аралығында "Борышкер" жедел профилактикалық іс-шарасы өткізілуде. Іс шара барысында Мақтаарал АПБ әкімшілік полиция және жергілікті полиция қызметі бөлімшелерімен аудан аумағында күнделікті рейдттік тексеріс жұмыстарын жүргізуде. Белгіленген іс-шараларды жүзеге асыру бойынша аудандық полиция бөлімінде арнайы штаб құрылып, нақты атқарылатын жұмыстың жоспары әзірленіп, бұл тұрғыда қойылған тапсырмаларды барынша орындауға полиция бөлімінің жеке құрамы қызметкерлері жұмылдырылды.

Қазақстан Республикасының Әкімшілік құқық бұзушылық туралы кодексінің 811 бабы 1-2 бөліктеріне сәйкес, анықталған құқық бұзушылық жасалған күннен бастап 7 (жеті) тәулік ішінде төленсе, өзіне салынған айыппұл мөлшерінің елу пайызы мөлшеріндегі айыппұлды төлейтіндігі көзделген.

Құрметті аудан тұрғындары сіздерден заңда көрсетілген жеңілдіктерді пайдалана отырып айыппұлдарыңызды уақытылы төлеулеріңізді сұраймыз. Салынған әкімшілік айыппұлды уақтылы төлемеген жағдайда, жоғарыда көрсеткендей борышкер тұлғаға қатысты арналған іс мәжбүрлі түрде өндіріп орындау мақсатында аймақтық жеке сот орындаушыларына жіберілетінін ескертеміз!

Шымкенттегі облыстық фтизиопульмонология орталығында Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаевтың биылғы Жолдауын іске асыру бойынша кезекті кездесу өтті. ОФО басшысы И.Құдайбергеновтің төрағалығымен өткен жиынға медицина мекемесінің ұжымы қатысты.

- Президент Жолдауында денсаулық сақтау саласын қаржыландыру мәселесі кеңінен сөз болды. Өйткені, медицина – инвестиция салуға қолайлы сала, тек оған дұрыс жағдай жасау қажеттігі, сонымен қатар, медициналық инфрақұрылымды кешенді түрде жақсартуға баса назар аудару керектігі айтылды. Жалпы, осы тақырып төңірегінде өз пікірлеріңізді білдіру маңызды, - деді И.Құдайбергенов.

Еліміздің басты құндылығы – адам. Ал адам денсаулығына қатысты түйткілді мәселелерді кейін ысырып қоюға болмайды.

-Мемлекет басшысы еліміздегі емдеу мекемесі жоқ 650 елді мекенде екі жылда медициналық және фельдшерлік-акушерлік бөлімшелер салынып, қажетті құрал-жабдықпен толық қамтамасыз етілетінін айтты. Осылайша, мемлекет бір миллионнан астам адамның алғашқы медициналық-санитарлық көмек алуына мүмкіндік жасамақ. Демек, денсаулық сақтау саласындағы шешімін табуы тиіс мәселелер кезек күттірмейді, - дейді қоғамдық штаб мүшесі Рамазан Бектұрғанов.

Денсаулық сақтау саласы бәсекеге қабілетті болуы үшін дәрігерлер дайындау жүйесін жетілдіру де өзекті мәселе. Бұл мәселе төңірегінде Президент медициналық жоғары оқу орындарының жанынан көпбейінді ауруханалар және клиникалар ашылатынын қадап айтты. Яғни, алдағы үш жылда резидентураға бөлінетін грант саны 70 пайызға көбейеді. Мұның бәрі ұлт денсаулығын сөз жүзінде емес, іс жүзінде жақсартуға септігін тигізбек.

Жиынға қатысқан медицина қызметкерлері тақырып төңірегінде өздерінің ой-пікірлерімен бөлісіп, көпшілікті еліміз үшін маңызды құжат саналатын Президент Жолдауын қолдауға шақырды.

Біз өмір сүріп жатқан технологиялық ғасыр, ақпараттық-коммуникациялық төңкеріс ғасыры дейміз, сондай-ақ спутниктер, бағдарламалар және жаһандану ғасыры немесе ғаламтор дәуірі деп әртүрлі атаулар берудеміз. Бұл дәуірдің өткен ғасырлардан мүлде ерекше екендігі айдан анық.

Тұнғыш президентіміз Н.Ә. Назарбаев айтқандай, неге әлемге әйгілі ірі дамыған он мемлекеттің тізімінде бірде-бір мұсылман елі жоқ. Бәлкім, бұл мұсылман әлемі нақты жауап таба алмай келе жатқан сұрақтардың бірі болар? Күн сайын Батыс елдері мен Азия елдерінде жарық көріп жатқан таңқаларлық ғылыми жаңалықтар мен жетістіктер, ислам әлемін ерекше толғандырады. Ғылыми төңкеріс дәуірінде мұсылман елдері өздерінің қаншалықты артта қалып жатқанын аңғара бастады.

Ал, сонау VIII-XIV ғасырларда араб елдерімен қатар, Ислам діні тараған басқа да аймақтарда философия, медицина, эстетика, математика, астрономия тәрізді көптеген ғылым салалары қауырт дамығаны тарихтан белгілі. Бұл құбылыс «Ислам Ренессансы» деген атауға ие болған еді. Осынау орта ғасырларда ғылымның ерекше дамуына Шығыстың, араб елдерінің, оның ішінде Орта Азия ғалымдары әл-Фарабидің, Әбу Әли ибн Синаның, Әбу Рушдтың, Бирунидің, Махмұт Қашқаридың, Жүйнекидің және тағы да басқа ғұламалардың сіңірген еңбегі өте ерекше екенін атап өткен жөн. Кезінде Ислам шығысы әлемнің түкпір-түкпірінен білім алғысы келетіндер жиналған әлемдік ғылымның орталығы болғанын бәрі біледі. Осылайша мұсылмандар ғылымның барлық саласын жоғары деңгейде дамытып, өркениеттің дамуына барынша үлес қосты. Діни ғылымдар мен басқа ғылымдар үйлесімділік тапты. Білім-ғылымның арқасында мұсылман елдері әлемдегі ең күшті мемлекетке айналды.

Сонымен, бүгінгі таңда мұсылмандар елдерінің артта қалуының себебі неде? Осыған байланысты бүгінгі ғылыми еңбектер мен баспасөз беттеріндегі мақалаларға назар аударсақ. Біріншіден, ХІV ғасырдан бастап Ислам ғылымының құлдырау кезеңі басталды, ал бұлай болуына тарихшылар әртүрлі болжам жасаған. ХІV ғасырдан кейін Ислам ғылымының көптеген еңбектері латын тіліне аударылып, жалғасын Батыс Еуропа елдерінде тапты. Олардың ішінде музыка, философия, оптика, геометрия, астрономия, медицина туралы ілімдері кең тараған еді.

Екіншіден, Ислам діні ғылымды екіге бөлді. «Діни (шариғат) ғылым және дүниелік (зайырлы) ғылым» деп нақты айырып келген. Осы уақытқа дейін Ислам елдері діни білімдерге басымдық беріп, зайырлы ғылымдарды шектеді. Бұл мәселені мұсылман ғұламалардың еңбектеріндегі пікірлерді зерттеген адам ғылымдарды екіге бөлетінін көреді: шариғаттық ілімдер – тәфсир, хадис, фикһ, т.б. Шариғаттық емес ілімдер – философия, оптика, геометрия, астрономия, медицина, т.б. жай ғана оқуға көмекші құрал ретінде қарастырылды. Сонымен қатар олардың арасында дәреже, құндылық және артықшылық жағынан үлкен айырмашылық беріп келген.

Үшіншіден, XXI-ғасырдағы ғылыми-техникалық прогрестегі артта қалудың ауқымын нақты түсіну үшін төменде көрсетілген дамыған мемлекеттердің ғылыми зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарға (бұдан кейін ҒЗТКЖ) жыл сайын қанша қаражат жұмсағанынан аңғаруға болады. Мысалы: АҚШ-476,5 млрд. доллар, Жапония-170,5 млрд. доллар, Қытай-370,6 млрд. доллар, Германия-109,8 млрд. доллар, Оңтүстік Корея-73,2 млрд. доллар, Франция- 60,8 млрд. доллар.

Енді өздерін ислам өркениетінің негізгі дамыған мемлекеттері ретінде көрсететін алты жетекші мұсылман мемлекеттері (Түркия, Мысыр, БАЭ, Пәкістан, Индонезия, Иран) ҒЗТКЖ-на жалпы алғанда жылына 42,7 миллиард долларға жуық қаражат жұмсаса, Оңтүстік Кореяның өзі ҒЗТКЖ-на 73,2 млрд доллар жұмсайды екен.

Сондай-ақ, Батыс және Азия ғалымдары Венера, Марс планеталарының жер қыртысы мен климатын соңғы ровермен (планета бетінде қозғалатын марсаход) ұзақ уақыттан бері зерттеп жатқанда, кейбір мұсылман елдерінде әлі күнге дейін Жердің тегіс немесе шар тәрізді екеніне байланысты бітпейтін дау-дамай жүргізілуде. Сонымен қатар, бұл пікір-таластар қарапайым мұсылмандар арасында ғана емес, қазіргі дін ғұламалары тарапынан да қызу талқылануда.

Ал қазіргі таңда, өкінішке орай мұсылмандардың шариғат ілімдеріне ғана көңіл бөліп, жаратылыстану ғылымдарын дамытуда кенже қалып жатқаны жасырын емес. Шариғат ілімдерін ғана оқып, әлемнің жаратылыс құпияларын ашатын жаратылыстану білімдеріне мән бермеу мұсылмандар үшін жат, әрі өте қатерлі. Ислам дінінің көркейіп дамуы үшін шариғи білімдер қаншалықты қажет болса, жаратылыстану ғылымдарынсыз оны жүзеге асыру тіптен мүмкін емес. Неге десеңіз ол екеуін бір-бірінен бөліп-жаруға болмайды.

Діни ғылым арқылы біз Жаратушыны танимыз, ғибадатты дұрыс жасау жолдарын үйренеміз. Бұған дінді және шариғатты зерттеуге қатысты барлық ілім салалары жатады. Мысалы Құран ілімдері, сүннет және хадис ілімдері, ақида, фиқһ және оның негіздері, ахлақ, шариғатқа, дінге қатысты ғылымдар. Сонымен қатар, бұл бөлімге осы ғылымдарды үйрену үшін қолданылатын қосымша араб тілі мен әдебиеті, тарих т.б. секілді ғылым салалары да кіреді. Ал зайырлы ғылымдар дегеніміз адам өз өмірін жақсартуға, елін-жерін көркейтуге, қоршаған ортаны зерттеуге, ғаламды тануға арналған ғылымдарды жатқыза аламыз. Бұған медицина, геометрия, астрономия, химия, физика, география, биология, жер бетін және өсімдіктерді, жан-жануарларды зерттеуге арналған ғылым салалары жатады.

Бүгінгі таңда бұл екеуінің арасын бөліп тастау мұсылман мемлекеттерінің дамуы көшінен артта қалуына әкеліп соқтыруда. Орта ғасырларда Ислам діні осы зайырлы жаратылыстану секілді ғылымдар дамыған уақыттарда әлемді мойындатты, орта ғасырдың ең күшті дамыған мемлекеттеріне айналды, атақ-даңқтың шегіне жетті. Осы зайырлы ғылымдары дұрыс жолға қойылмай, зерттелмей қалған кездерде дамымай, артта қалды. Бұған тарихтың өзі куә. Сондықтан екі ғылымды да қатар алып жүру – адамзат баласының негізгі міндеті.

А.Дүйсен

Түркістан облысы дін істері басқармасының

«Дін мәселелерін зерттеу орталығы» КММ

теолог маманы

Түркістан облыстық "Ұлы Дала Елі" Орталығының ұйымдастыруымен Хамза атындағы №2 жалпы орта мектебінде зергерлік көрмесі ұйымдастырылды. Көрмеге "Ұлы Дала Елі" орталығының ғылыми қызметкері А.Мирзабекова, маман М.Тұрсынбаева және экскурсовод Р.Асановалар қатысып, музей қорындағы 50 ден астам жәдігерлер оқушылар назарына ұсынылды. ХІХ ғасырдың соңы мен ХХ ғасырға тиесілі өнімдерді жасау үшін ақық, көгілдік ақық, маржан, інжу сияқты асыл тастар көбірек қолданылған. Ел ішінен ертеректе жиналған жәдігерлер мұражай тарихымен бірге жасасып келеді. Бұйымдардың барлығының дерлік басты материалы – күміс. Мысалы қазақ аруларының гигеналық заттары топтастырылған композицияда тарақтан бастап, омыраушаға тізілген тіс шұқығыш пен тырнақ тазалағышқа дейін күмістен соғылыпты. Күміс кір жинамайды. Зергерлердің сүйікті материалы. Қазақ үшін қандай бұйымның болсын әсемдігімен қатар қасиеті мен киесі де айрықша мәнге ие болған. Жаман нәрселерден қорғау қасиетіне, мәніне қарай қалыбы мен ою-өрнегі, жасалатын материалы да түрліше болады. Күмістің жылтылы мен түсі ежелден айдың жарығына баланды. Боз ғаламшар мен күміс бір-бірімен тығыз байланысты. Бұл металды түнгі жарықтың бір бөлігі ретінде қабылдаған халқымыз оған түрліше құдіретті қасиет берген. Баланы шомылдырғанда суға күміс теңге мен сақина тастап, «Баланың күні күмістей жарық болсын» деуі тегіннен-тегін емес, – дейді шебер. Көрмені тамашалап жүріп қазіргі қолөнер бұрынғы шеберлердің өнерінен мүлде бөлек екенін еріксіз аңғарасың. Қорыта айтқанда, қазақтың халық өнерінің жете дамыған түрлерінің бірі - зергерлік өнер ұлттық мәдениетіміздің тарихында өзгеше орын алады. Осындай өнердің қыр-сырын жас ұрпаққа үйрету борышымыз. Жалпы балалардың өз халқының өнерін сүюде, оны мақтаныш тұта білуде бұл бұйымдардың зор мәні бар.

ТүркістанқаласыХамзаатындағы№2 жалпыортамектебінде "25 қазан - Республикакүні" мерекесінеорайжурналист, ғалым, композитор, филологияғылымдарыныңкандидаты, профессор – БекжігітСердәліағамызбенкездесуұйымдастырылды. КездесудеБекжігітСердәліағамыздыңөнербиігіндегіөнегеліөмірі, сырлыдасыршыләндерітуралыәңгімеөрбіді. Кездесудеағамыздыңәндерішырқалды. Сұхбатбарысындаұстаздарменоқушылардаөзойларындағыпікірлеріменсұрақтарынортағасалып, ұтымдыдаұтқыржауаптарайтылды.

КездесусоңындаБекжігітағамыздыңәндерішырқалып, әнтарихытуралытамашаестеліктерортағасалынды. Сондай-ақмектепұстаздарықазақтіліменәдебиетіпәнініңмұғаліміГ.Орынбасарова, мектептіңпедагог-психологтарыС.МирзаметоважәнеЗ.Анарбаевтарсұхбатқонағынаөзалғысынбілдіріп, арнайысый-сияпатжасады.

Мәндідемағыналыкездесуденоқушыларменмұғалімдеркереметтейәсералып, өмірлерінеөнегеболарлықтайтағылымдышарағашексізризашылықтарынбілдірді.

«AMANAT» партиясы Түркістан қалалық филиалы «Түркістан» БПҰ-да Қазақстан Республикасының Президентінің кезекті Жолдауын насихаттау мақсатында жиналыс өтті.

Жиналыс барысында Президентіміздің Жолдауы соның ішінде үшінші бағдар «Ел болашағына арналған стратегиялық инвестиция» бойынша кеңінен түсіндірілді.

Яғни, аталған бағдар аясында медициналық инфрақұрылымды кешенді түрде жақсартуға баса назар аударылатындығы, 2025 жылға дейін 800 мың баланың заманауи мектепте оқуына жағдай жасалатындығы, білім алуға жылдық өсімі 2-3 пайыз болатын жеңілдетілген несие де берілетіндігі және еңбекақыны нарықтағы жағдайға сай өсіру жоспарланғаны, жиынтық зейнетақы мөлшерін орташа алғанда 27 пайызға көбейетіндігін жайлы жеткізді. Сөз соңында, Президент тапсырмалары мен жоспарларының маңыздылығын ескере отырып, бірлесе жұмыс атқаруға шықарды.

«Түркістан» БПҰ мүшелері жолдаудағы аса басым бағыттарға назар аударып, өз ойларын білдіріп, бірауыздан қолдап, насихаттауға үлес қосатындықтарын жеткізді.