Бейсенбі, 03 Қараша 2022 11:50

Созақ: Қоян еті мен мылтық тәркіленді

Полицейлер қойшыдан қоян еті мен мылтық тәркіледі.

"Браконьер" жедел алдын алу іс-шарасы аясында Түркістан облысы ПД табиғатты қорғау полициясының инспекторлары жабайы жануарларды заңсыз аулау жайтын анықтады. Нақтырақ айтсақ рейд кезінде созақтық полицейлер Орман-қорық жеріндегі жайылымдық жерден қояндарды аулаған қойшыны анықтады. Сондай-ақ орта жастағы азаматтың үйін тінту кезінде 16 калибрлі тәркілеген аңшы мылтығы табылды. Тәртіп сақшылары браконьерден өлтірілген 3 дана қоян мен қаруды тәркілеп, жағдайды анықтау үшін азаматты полиция бөліміне жеткізді.

Құқық бұзушыға қатысты полицейлер ҚР ӘҚБтК-нің 382-бабы 1-бөлігі "жануарлар дүниесін пайдалану талаптарын және аң аулау ережелерін бұзу" және ҚР ӘҚБтК-нің 482-бабы «Жеке және заңды тұлғалардың қаруды заңсыз иеленіп алуы, беруі, өткізуі, сақтауы, алып жүруi, тасымалдауы» бойынша әкімшілік хаттама толтырылды.

Айта кетейкі, бірнеше жыл бойы бра­ко­ньер­лерге қарсы заңды күшейту туралы айтылып келді. Өйткені түз тағысын атып, өзен-көлдерде балықтарды заңсыз аулайтындар көбейіп кетті. Арнайы рұқсаты жоқ аңшылар далада ойқастап, өздерін қожайын санағандары сондай, адамдарға да қару ке­зен­ді. Бір жылда екі қорықшы қан­ды қолдың оғынан қаза тапты. Енді заңды белшесінен бас­қан браконьерлер қатаң жазала­натын болды. Өйткені 2020 жыл­дан бастап Қазақстанда заңсыз аң­шылық және балық аулау тәртіп бұзу қатарынан шығары­лып, орта деңгейдегі қылмыс са­­натына жат­қы­зылатын болды. Осындай қыл­мыстар үшін 10 мил­лион теңгеге дейінгі айыппұл және 4 жылға дейін бас бостан­дығынан айыру, қорықта заңсыз аңшылық пен балық аулағаны үшін 6 жылға дейін бас бостан­дығынан айыру, ірі мөлшерде және ұйымдасқан қылмыстық топпен жасалса, 10 жыл­­ға дейін бас бостандығынан айы­ру, киік­терді атқаны үшін 5 жылға дейін бас бостандығынан айыру жаза­сымен қатар брако­ньерлік қыл­мыстың барлық сана­ты бо­йынша заңсыз аң аулау құ­ралда­ры – қару-жарақ, көлік пен мүлікті тәркілеу қарастырылған.«АҚШ-та «жануардың құ­ты­луына мүмкіндік беру» деп ата­ла­тын заң бар. Ол бойынша бөлтірік ерткен қасқырды атуға болмайды. Жайбарақат жайылып жүрген бұ­ғыларды баспалап кеп атуға бол­майды. Қандай әділетті? Қазақ та бір кездері осындай емес пе еді? Иә. Біздің жұрт, бұ­рын аң ұстауда өте әділетті болатын. Түлкіге бүр­кіт салатын, мылтықпен атып ал­­­майтын. Бүркітінің бабы кел­месе немесе шамасы жетпесе, түл­кі құ­тылып кетеді. Ол түлкінің мүм­кін­дігі. АҚШ заңындағыдай, киікті ыс­қырып, бір үркітіп барып ата­тын. Сол кезде құтылса, құты­лып кетті, қашып үлгермесе, обал жоқ. Ол замандарда қасқырды қарумен емес, айла-тәсілмен алу­шы еді.Айта кетсек, көршіміз Ресей жыл сайын браконьерлердің ке­сірінен 18 миллиард рублін жоғал­тады. Ал осы заңсыз аң аулау­шылардың кесірінен ауру тарап жататыны да әлемдік тарихта жа­зылып қалды. Мысалы, 1990-жыл­дары Конго мен Габонеде брако­ньерлер аулаған шимпанзе етін жеу арқылы тараған Эбола вирусы, Қытайда борсық, жыртқыш аң­дарды тамақ ретінде пайдаланудан тараған SARS індеті біраз әбігерге салған болатын.Иә, біз аяушылық деген түй­сіктен айырылып барамыз. Та­биғатты аялау орнына аямаймыз! Жаңа заң күшіне енді, мүмкін осыдан кейін ойланармыз?Өйткені заңсыз аң атушы мен балық аулаушы тәртіп бұзушы емес, ол енді қылмыскер!

Оқылды 177 рет