Бүгін Шымкент қаласы әкімдігі денсаулық сақтау басқармасының ұйымдастыруымен қызылша ауруының алдын алу және оған қарсы вакцинациялау мәселелері бойынша дөңгелек үстел мәжілісі өтті. Дөңгелек үстелге аталған салаға жауапты мемлекеттік органдардың өкілдері, дәрігерлер мен дін қызметкерлері қатысты.

Мамандардың айтуынша, 2023 жылдың басынан бастап Қазақстан Республикасында халық арасында қызылша ауруы жиі тіркеле басталған. Бұл жағдай Ресейде, Украинада, Қырғызстанда, Өзбекстанда, Тәжікстанда және Еуропа өңірінің 17 елінде осы аурудың өршуімен байланысты екен.

–Биылғы 5 қазанға дейінгі мәліметті айтар болсақ, Қазақстан Республикасы бойынша қызылшаға күдікпен барлығы 17 мыңнан астам жағдай тіркелген. Оның ішінде Шымкент қаласы бойынша қызылшаға күдіктің 2 749 жағдайы тіркелді. Науқастардың 87 пайызы – балалар. Оның үстіне, олардың шамамен 60 пайызы ата-аналарының бас тартуына байланысты қызылшаға қарсы екпе алмаған, – дейді Шымкент қаласы санитарлық-эпидемиялогиялық бақылау департаменті басшысының орынбасары Айгүл Тұрымбетова.

Оның айтуынша, 2019 жылы – 3 091 жағдай, 2020 жылы – 873 жағдай, 2018 жылы – 8 жағдай тіркелген болса, 2021 және 2022 жылдары Шымкент қаласы бойынша қызылшамен сырқаттанған науқастар тіркелмеген. Алайда, биыл бұл індет қайта өршіп отыр.

Дәрігерлердің айтуынша, қызылша – вирустық жұқпалы аурулардың бірі және ол ауа тамшылары арқылы өте тез таралады. Бұл инфекция шамамен 100 пайыз сезімталдықпен сипатталады, яғни, бұрын қызылшамен ауырмаған немесе вакцинацияланбаған адам науқаспен байланыста болған жағдайда оны жұқтыру қаупі өте жоғары. Қызылшаның жиі кездесетін асқынуларының арасында ортаңғы құлақтың қабынуы (отит), соқырлық, бронхопневмония, жатыр мойны лимфа түйіндерінің қабынуы, ларингит, энцефалит секілді аурулар бар. Әрі 80 пайыз жағдайда бұл вирус балаларға жұғады.

–Қазақстан Республикасының Ұлттық егу күнтізбесіне сәйкес бірінші егу 12-15 айлық балаларға, екіншісі 6 жастағы балаларға сау фонда жүргізіледі. Қосымша қызылшаға қарсы эпидемиологиялық көрсеткіштер бойынша бұрын қызылшаға қарсы вакцинацияланбаған, вакцинация туралы мәліметтері жоқ, осы аурумен ауырмаған 30 жасқа дейінгі адамдар аурумен байланыста болған кезде 55 жасқа дейінгі медицина қызметкерлеріне және қалауы бойынша 30 жастан асқан адамдарға егіледі, – дейді Айгүл Мелесқызы.

Бүгінгі таңда қызылшаға, қызамыққа және паротитке қарсы вакцинация жүргізу үшін қаланың емханаларында вакцинаның жеткілікті қоры бар. Сондықтан мамандар барша тұрғындарды балалардың денсаулығын қатерге тікпей уақтылы вакцина қабылдауға шақырады.

Жиын барысында дін саласының өкілдері де сөз алып, барлық діндерде адамның өмірі мен денсаулығы жоғары бағаланатынын, сол себепті аурудан сақтану үшін екпе қабылдау дінге қайшы еместігін ашып айтты.

Бұл туралы бүгін Шымкент қаласының Ақпараттық-коммуникациялық орталығының алаңында Шымкент қаласының санитариялық-эпидемиологиялық бақылау департаменті басшысының орынбасары Тұрымбетова Айгүл Мелесқызының қатысуымен қала аумағында тұмауға қарсы егу жұмыстары басталғандығы туралы өткен баспасөз конференцияда мәлім болды.

«Қалада 2022-2023 жылдың эпидемиологиялық кезеңінде мектеп оқушылары арасында ЖРВИ мен тұмаудан топтық аурушаңдық тіркелмеген.

Жіті респираторлық вирустық инфекциялар (ЖРВИ) – тыныс алу жолдарының зақымдалуымен жүретін полиэтиологиялық аурулар тобы. Шымкент қаласының тұрғындары арасында ЖРВИ аурушаңдығы жыл мезгіліне қарамай тіркелуде. Ауырғандардың ішінде басымы 14 жасқа дейінгі балалар (61,7%)», - деді спикер.

Спикердің сөзінше, өткен эпидемиологиялық кезеңде (2022 жылғы қазан айы мен 2023 жылғы сәуір айы аралығында) тұмаудың нақтыланған 93 жағдайы тіркелді, тұмаудың А түрі басым болды. Қалада тұмаудан басқа вирустар да таралуда. Басқа тұмаусыз инфекцияларға 244 сынама тексерілді, оның ішінде 77 сынамада (31,5%) оң нәтиже анықталды, риновирус – 28, аденовирус – 3, коронавирус - 6, метапневмовирус – 2, РС вирус – 13, парагрипп – 25.

2023 жылы эпидемиологиялық маусым 01-қазаннан 2024 жылдың 30-сәуір аралығында жіті респираторлық вирустық инфекциялар мен тұмаудың эпидемиялық маусымы және эпидемиологиялық ахуалдың өршитін кезі.

Тұмаудан эпидемиологиялық маусымда аурушаңдықтың алдын алу барысында жергілікті бюджет қаражаты есебінен халықтың 12,6% жететін «Гриппол+» вакцинасы (Ресей өндіруші) алынды. Ағымдағы мерзімде тұмауға қарсы егу ҚР БМСД 11.09.2023 жылғы «Тұмау және ЖРВИ жөніндегі 2023-2024 жылдардың эпидемиялық маусымына арналған санитариялық-профилактикалық, санитариялық-эпидемияға қарсы іс-шараларды жүргізу туралы» №6 қаулысының талабына сай осы жылдың 1 қазан айынан бастап бастапқы медициналық-санитариялық көмек көрсету мекемелерінде салынады.

ЖРВИ/тұмау клиникасының көріністері ұқсас. Науқастың тыныс алу жолдарының зақымдануымен ауру белгілері өте жіті басталатын, жалпы әлсіздік, мұрынның бітуі, тамақтың қышуы, 3-5 күннен астам уақыт дене қызуының 38-40°С жоғарылауы, бастың қатты ауыруы (ауруды басатын препараттарды қабылдағаннан күнде де), сондай-ақ демікпе, естің бұзылуы, аяқ-қолдың тартылуы, аяқта геморрагиялық бөртпелер пайда болатын жұқпалы ауру.

Баспасөз конференциясында Айгүл Мелесқызы ЖРВИ/тұмаудың асқынуы салдарынан болатын ауру түрлеріне де толық тоқталып өтті.

«ЖРВИ/тұмаудың асқынуы салдарынан вирусты және бактериалды пневмонияға, отит, гайморит, менингит, энцефалит, сонымен қатар септикалық асқынуларға әкеліп соқтыруы мүмкін. Өте ауыр жағдайларда жиі өліммен аяқталады. ЖРВИ/тұмаудың алдын алудың ең тиімді жолы – тұмауға қарсы егу. Тұмауға қарсы екпе – медицина қызметкерлеріне, медициналық ұйымда диспансерлік есепте тұрған балаларға, ата-ана қамқорлығынсыз қалған балалар мен сәбилер үйлерінің балаларына, қарттар үйлерінің контингенттеріне, 2-3 триместрдегі жүкті әйелдерге, эпидемиологиялық көрсетіліммен егіледі», - деді А.Тұрымбетова.

Сонымен қатар тұмауға қарсы егу егілушінің немесе оның заңды өкілінің жазбаша түрдегі ақпараттық келісіммен дені сау кезінде тегін тіркелген емханада жүргізіледі.

Тұмау, ЖРВИ, ТҰА, АЖРИ-ды күнделікті және шолғыншы қадағалау шеңберінде және COVID-19-дың клиникалық белгілерімен медициналық ұйымдарға (емханалар, стационарлар) жүгінген пациенттерге, жансақтау мен қарқынды терапия бөліміне АЖРИ-мен емдеуге жатқызылған пациенттерге тұмаудың және басқа да ЖРВИ-дың және COVID-19-дың вирустарына зертханалық тексерулер жүргізіледі.