Ұлттық спорт - ұлт келбеті. Ауданда ұлттық спорттың беталысы қарқынды. Аудан әкімі Ғалымжан Үсенбаевтың тапсырмасына сәйкес алғаш рет қазақ күресінен «Сауран қырандары» турнирі түңлігін түрді.
Отырар ауданында спорт саласы қызметкерлерінің кәсіби мерекесіне орай ауданның үздік спортшылары мен жаттықтырушылары марапатталды. Аудандық мәдениет сарайында өткен мерекелік шарада аудан әкімі Сәкен Сұлтанханов ауданның спорт саласында қызмет атқарып жүрген барша қызметкерлермен спортшыларды кәсіби мерекелерімен шын жүректен құттықтап, оларға толағай табыстар тіледі.
Отырар ауданында ҚР Еңбегі сіңген жаттықтырушы, Отырар ауданының Құрметті азаматы Төрәділ Тұрабаевтың 70 жасқа толуына орай қазақ күресінен ересектер арасында республикалық турнир өтті.
Шымкент қаласында спорттық кіші футбол және баскетболдан "Аула клубтары" арасында турнир басталды. Деп xабарлайды Шымкент қаласының Ақпараттық-коммуникациялық орталығы. Қаланың бес ауданында басталған іс-шараға ұйытқы болған – Шымкент қаласы ішкі саясат және жастар істері жөніндегі басқармасы. Қаламызда алғаш рет өтіп жатқан спорттық жарысқа 50 мектептен оқушылар қатысып жатыр.
Турнирдің мақсаты – жастарды дене шынықтыру және спортқа баулу арқылы салауатты өмір салтын қалыптастырып, нашақорлық және есірткі бизнесіне қарсы күресуге үйрету. Осындай жобалардың нәтижесінде спортқа қызығушы жастардың қатары артып келеді, дейді ұйымдастырушылар.
Турнирдің салтанатты ашылу рәсімі Абай ауданына қарасты №55 жалпы орта білім беретін мектепте өтті. Іс-шараға қатысқан Абай ауданы әкімінің орынбасары Гүлнұр Асылбекова жасөспірімдерге сәттілік тіледі.
–Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев өз Жолдауында бұқаралық спортты дамыту бойынша тапсырма берген болатын. Осыған орай, қаламызда «Аула клубтары» спорттық жарысы ұйымдастырылып, мектеп оқушылары өзара сайысты. Жасөспірімдердің спортпен шұғылдануына барлық жағдай жасалған. Іс-шараға қатысушы жастарға сәттілік тілеймін! – деді Гүлнұр Асылбекова.
Кіші футболдан ойын көрсеткен спортшылар алдымен жасыл алаңда бойларын сергітіп, ойынды бастап кетті.
–5 жасымнан бастап спортпен айналысып келемін. Оның ішінде футболға қатты қызықтым. Соңғы 5 жылда түрлі жарыстарға қатысып, жүлделі орындарға ие болып келеміз. Бүгінгі ойынға тыңғылықты дайындықпен келдік, – дейді қалалық №87 жалпы білім беретін орта мектебінің жас спортшысы Сержан Дүсенбек.
Айта кетейік, жеңімпаз командалар бағалы сыйлықтармен марапатталып, қалалық кезеңге жолдама алады.
Шымкент қалалық арнайы көзі көрмейтін және әлсіз көретін азаматтарға арналған кітапханада зағип жандар арасында шахматтан жарыс өтті. Спорттық додаға мүмкіндігі шектеулі жандар қатысып, өзара жеңімпазды анықтады. Үздік шыққан шахматшыны Жастар ресурстық орталығында өтетін кеште арнайы марапаттайтын болады.
Ойын барысында 20 қатысушы өз шеберліктерін көрсетті. Жастардың басын қосқан іс-шараны Шымкент қаласының ішкі саясат және жастар істері жөніндегі басқармасының қолдауымен ұйымдастырып отыр.
—Шымкент қаласында ерекше жандарға арналған іс-шара 4 күнге жалғасады. Алдымен 200-ге жуық оқушы кәсіпкерлікті дамытуға арналған семинар-тренингке қатысты. Бүгін Цитадель көне қалашығына саяхаттап, шахмат ойынынан сынға түсті. Ертең үстел теннисінен сынға түседі. Соңғы күні кешімізді қорытындылап, есеп беру концерттік бағдарламасымен аяқтаймыз. Онда ерекше жандар халық алдында өздерінің өнерін көрсетеді, – деді «Тағзым» қоғамдық бірлестігінің өкілі Көмек Ертаев.
«Өмірге құштар жандар» деп аталатын іс-шараға 500-ге жуық мүмкіндігі шектеулі жас қатысып жатыр. Мұндағы мақсат – жастардың өмірде өз орны бар екенін ұғындырып, спортқа бейімдеу. Қандай сала болсын, биік дәрежеге жеткізу.
—Бұл ойында орын жеңу мақсат емес, ең бастысы қатысқанның өзі ерлік. Шахматқа қатысып отырған қатысушылар осы арнайы кітапхананың оқырмандары. Олар ойындағы тәжірибесін ары қарай дамытады деп сенемін. Осы уақытқа дейін жүзуден, шахмат ойындарынан талай республикалық жарыстарға қатысып, жүлделі орындарды иемденіп жүрген жайы бар. Оларға тек сәттілік тілеймін, – деді Шымкент қалалық арнайы көзі көрмейтін және әлсіз көретін азаматтарға арналған кітапхана директоры Бәкір Нұрманбетов.
17 қыркүйекте әуесқой жүгірушілер "Shymkent Marathon" алаңына шығады!
Ерлер мен әйелдерге арналған жас санаттары:
* 10 жастан 14 жасқа дейін
* 15 жастан 29 жасқа дейін
* 30 жастан 39 жасқа дейін
* 40 жастан 49 жасқа дейін
* 50 жастан 59 жасқа дейін
* 60 жастан 69 жасқа дейін
* конкурстан тыс 70 және одан жоғары - абсолютті жеңімпаздар*
5 км қашықтыққа тіркеу бағасының күнтізбесі:
* 2023 жылғы 1-31 шілде аралығында-8 000 т.
• 2023 жылғы 1 тамыздан 16 қыркүйекке дейін-9 000 т.
Қатысушыларды тіркеу 16 қыркүйекте сағ: 18:00-де аяқталады.
Айта кетейік, Шымкент қаласында "Шымкент марафон - 2023" ауқымды спорттық іс-шарасы биыл 6-ші рет өтпек.
Естеріңізге сала кетейкі,былтырғы сайысқа 5 мыңға жуық адам қатысты.Сайыстың жалпы жүлде қоры - 11 миллион теңгені құрады. Жүгіру қашықтығы:
▫«Beginner» 5 км; ▫«Runner» 10 км; ▫«Half-Marathon» 21 км; ▫«Marathon» 42 км; ▫«Scandi» (жаяу жүріс) 5 км болып белгіленген. Ресей, Өзбекстан, Тәжікстан, Қырғызстаннан және еліміздің басқа өңірлерінен де қатысушылар тіркелуге өтінім берген еді. Ұйымдастырушылар эстафета қатысушылары бірнеше санат бойынша іріктелген. Атап айтқанда, 10 мен 15 жас аралығы, 16 мен 39, 40 пен 49 жас аралығы сонымен қатар 60 пен одан жоғары жастағылар болып бөлінген. Мұндағы басты себеп, спорт жанкүйерлерінің жас ерекшеліктеріне қарай күш-қуатын ескеріп, тең дәреже ойын көрсету. Бұл өз кезегінде эстафетаның әділ өтуіне кепілдік болмақ.
Сайыс қорытындысында мәреге бірінші жеткендерге қаржылай сыйлық табыс етілді. 42 км-ді бағындырған 1 орынғы 500 мың, 2-орынға — 400 мың, сондай-ақ 3-ші орын иесіне 300 мың теңге көлемінде сыйапат берілді. Және дәл осылай өзге де санат жеңімпаздарына құрмет көрсетіліп, түрлі көлемде марапат табысталған болатын.
Қытайдың Ханчжоу қаласында өтетін Жазғы Азия ойындарына санаулы уақыт қалды. Төрт жылда бір өтетін жауапты сын 23 қыркүйек пен 8 қазан аралығына жоспарланған. Ел спортшылары қызу дайындық үстінде. Ұлттық құрама сапында Шымкент қаласының спортшылары да бақ сынайды.
Шымкент қаласы денешынықтыру және спорт басқармасының басшысы Бауыржан Тұманбаев Жазғы Азия ойындарына шаһардан 50-ден астам спортшыны апару жоспарда тұрғандығын атап өтті. Жалпы 20-ға жуық спорт түрінен тәжірибелі, Олимпиада және әлем чемпионатының жүлдегерлері, Азия чемпиондары дайындық жұмыстарын жүргізуде. Жоспар түзілген, мақсат айқын.
Кейбір спорт түрлерінен Азия ойындары мен лицензиялық әлем чемпионаты қатар өтетінін айта кеткен жөн. Сол себепті кейбір спортшылар маңызды екі сынның біріне қатысады.
Енді әр спорт түріндегі жағдайымызды саралап көрсек. Жазғы Азия ойындарында боксшыларға артылар сенім зор. Ташкентте өткен әлем чемпионатының жеңімпазы Махмұд Сабырхан қызу дайындыққа кіріскен. Әлем чемпионатынан кейін 57 келі салмаққа ауысты. «Елорда Кубогы» жарысында бақ сынап, осы салмақта да өз мықтылығын дәлелдеген-тін. Ендігі басты мақсат – Азия ойындары.
Сонымен қатар, әйелдер боксынан Жайна Шекербекова еліміздің басты үміт артар спортшыларының бірі. Өткен жылғы әлем чемпионатының қола жүлдегері. Азия чемпионатында топ жарды. Шекербекова 2014 жылғы Азия ойындарында күміс жүлдегер атанған. Биылғы бәсекеде 54 келіде алтын жүлде алсам деген мақсаты бар.
Каратэден Қайсар Алпысбай, Данияр Юлдашев және Софья Берульцева таяуда ғана Азия чемпионатынан жеңімпаз және жүлдегер болып оралды. Үш спортшы да төртжылдықтың басты бәсекесіне аттанатындардың қатарынан. Бүгінде соңғы дайындықтарын пысықтауда.
Таэквондодан Азия чемпионы Смайыл Дүйсебай 80 келіден жоғары салмақта Азия ойындарының алтынына таласатын дарынды жастың бірі. Дзюдо күресінен Севара Нышанбаева мен Айбол Нысанәлі жауапты бәсекеге қатысуға үміткерлер қатарына енген. Алдағы іріктеу сайыстарында жақсы нәтиже көрсетсе, ұлттық құрама бапкерлері сенім артпақ.
Шаһарда күрес түрлерінен де бірқатар балуандар дайындықтарын пысықтауда. Грек-рим күресінен Азия чемпиондары – Мейіржан Шермаханбет, Әлімхан Сыздықов елімізде өз салмағында үздіктердің бірі. Қос балуан жуырда ғана Дортмундта (Германия) өткен Гран-При турнирінен қола жүлдемен оралды. Қос балуанға Олимпиада жолдамасын жеңіп алу мақсаты қойылған. Лицензиялық әлем чемпионаты немесе Азия ойындарына кімдердің баратынын бапкерлер құрамы анықтайды. Ал еркін күрестен ҚР Спартакиадасының жеңімпазы, Азия чемпионы Дархан Есенғали, әйелдер күресінен тәжірибелі балуан Елена Шалыгина да ұлттық құраманың оқу-жаттығу жиындарында жүр. Екеуі де жылдың басты бәсекесінде белдесуге басты үміткер балуандар.
Тарихтан сыр тартсақ, көркем гимнастикадан Азия ойындарында Шымкент қаласы споршыларының жеңісті дәстүрі бар. Бұл жолғы Азия ойындарына Эльжана Таниева аттанады. Ол таяуда ғана Азия чемпионатында жекелей сында екінші орын алды.
Шымкенттік нысана көздеушілердің де қабілет-қарымы көпшілікке мәлім. Спортшыларымыз өткен жылы Азия чемпионаты мен әлем кубогы бәсекесінде табысты өнер көрсетті. Ендігі жауапты сайыс – Азия ойындары. Стенд атудан Мария Дмитриенко былтыр құрлық чемпионатында, биыл әлем кубогында Зоя Кравченко үздік шықты.
Байдарка және каноэде есуден Сергей және Тимофей Емельянов, Александр Емельянов, Ирина Подойникова, Татьяна Токарницкая сынды тәжірибелі спортшылар 2022 жылы Азия чемпионатында жеңімпаз атанды.
Міне, жоғарыда аталған спортшылар ұлттық құрама сапында жауапты бәсекеге дайындық жұмыстарын пысықтауда. Сондай-ақ, жеңіл атлетика, садақ ату, семсерлесу, батуттық гимнастика, құзға өрмелеу спортынан да бірқатар тәжірибелі, дарынды спортшылар бар.
Биыл 2024 жылғы Олимпиада ойындарына жолдама берер жарыстар басталды. Шаһарда бұл бағытта жүйелі жұмыстар атқарылуда. Азия ойындарында және лицензиялық әлем чемпионаттарында бақ сынайтын жерлестеріміз жоспарлы түрде Париж Олимпиадасына дайындалуда. Жолдама беретін сайыстардың бірқатары күз айларына жсопарланып отыр.
Қазіргі таңда ҚР 6-шы Жазғы Спартакиадасында қала спортшылары жалпыкомандалық есепте 2-ші орында тұр. 6 айдың қорытындысы бойынша қала спортшылары Азия чемпионаттарынан 61 алтын, 45 күміс, 35 қола, әлем чемпионаттарында 6 алтын, 5 күміс, 7 қола жүлдеге ие болды. ҚР чемпионаттарында 445 алтын, 362 күміс, 415 қола медаль жеңіп алды.
Шымкент қаласы әкімдігі, қалалық дене шынықытру және спорт басқармасы тарапынан спортшыларға барлық жағдай жасалуда.
Шымкент қаласының дене шынықтыру және спорт басқармасының басшысы Бауыржан Тұманбаев 2023 жылдың 6 айында атқарылған жұмыстарды қорытындылап, баспасөз брифингін өткізді. Басқарма басшысы спорттық инфрақұрылымды және бұқаралық спортты дамыту, спорттық жетістіктер, жан басына қаржыландыру жобасы бойынша жүзеге асқан жұмыстар және алдағы жоспарларды баяндады.
Өткен жылы қалада дене шынықтыру және спортпен жүйелі түрде шұғылданатын азаматтар саны 498 852 адамды немесе қала тұрғындарының жалпы санының 42 пайызын құрады. Биыл бұл көрсеткішті 43 пайызға жеткізу назарда тұр.
Шымкент қаласының 2021-2025 жылдарға арналған даму жоспары бойынша спорт саласының көрсеткіштері 4 бағытты қамтиды. 2023 жылдың I тоқсанында Үстел теннисі кешені, жаңа ипподром құрылысы (демеуші есебінен), Металлург стадионы, №20 спорт мектебі спорт ғимаратының құрылысы аяқталып, пайдалануға берілді. Жыл соңына дейін №12 спорт мектебінің қосымша корпусы, Sport Life футбол орталығының құрылысы аяқталады.
– Биыл 2024 жылғы Олимпиада ойындарына жолдама берер жарыстар басталады. Бұл бағытта жоспарлы жұмыстар атқарылуда. Қытайда өтетін Жазғы Азия ойындарына шаһардан 50-ден астам спортшы үміткер болып отыр. Қазіргі таңда ҚР 6-шы жазғы Спартакиадасында 62 алтын, 55 күміс, 47 қола жүлдемен қала спортшылары жалпыкомандалық есепте 2-ші орында тұр, - деді басқарма басшысы.
6 айдың қорытындысы бойынша қала спортшылары Азия чемпионаттарынан 61 алтын, 45 күміс, 35 қола, әлем чемпионаттарында 6 алтын, 5 күміс, 7 қола жүлдеге ие болды.
Сонымен қатар, есепті кезеңде 1 еңбек сіңірген спорт шебері, 14 халықаралық дәрежедегі спорт шебері, 67 ҚР спорт шебері, 190 спорт шеберіне үміткер спортшылар дайындалды.